Waat waas, waat is, waat zal zeen

Waat waas, waat is, waat zal zeen voordat 't Paradies verscheen

Het is altijd verheugend als een jubileumboek kan worden geïntroduceerd, een hommage aan voorbije jaren. Als een van degenen die mee hebben gewerkt aan de uitgave van 't Paradies ben ik bekend met het fenomeen gegevens opvragen, o.a. bij het Gemeentearchief. Toen ik op de site Roermond en omgeving een oproep plaatste om namen te achterhalen, had ik daarmee blijkbaar het collectieve bewustzijn van Remunj aangewakkerd. In een explosie aan reacties kwamen kleurrijke details naar voren, waar ik u graag van mee laat genieten als een stukje voorgeschiedenis. Zie het maar als couleur locale van ons geliefde Roermond.

Waat waas, wat was er voordat het gebouw zoals wij het sinds 2000 kennen aanwezig op deze plek? Eens was het anders op de plaats van 't Paradies met de appartementen er boven. Welke levensgeschiedenissen hebben zich hier afgespeeld?

Waat is, wat is, voor nu een dierbare herinnering? Als laatste was er een Joegoslavisch restaurant gevestigd op de huidige locatie. Hoe heette het? Was de naam Medaillon? Te openen als een oester? Na het weekend van 25 en 26 mei 2024 komt het bevrijdende antwoord.. ik heb vernomen uit zeer goede bron dat 't restaurant heette: 'Balkan Restaurant Yugoslavija'. Zeker is dat daar van 1984 tot eind 1994 bij uitbater Wija van Cruchten heel veel vlees is gegeten en lekkere happen bovendien. Zo werden er sjasliks geserveerd aan kleine zwaarden. Ook is daar gesmuld van pittige goulashsoep. De kikkerbilletjes waren ook niet te versmaden. Ook ene Anja heeft een smakelijk verhaal. Zij at altijd het spiesje dat boven een spiritusbrandertje hing, ze ruikt het gewoon weer als ze er aan denkt. Pure nostalgie! En het is de plek van haar eerste schnaps in een klein flesje. In de zaak stond een imposante notenhouten trap, een van de mooiste ooit gezien volgens een ooggetuige. Het personeel ging op en af om vanuit de keuken de gasten te bedienen. Iemand herinnert zich dat ze er met een bekende zo gelachen heeft dat ze niets binnen kreeg. Het toetje was ijs en de avond om nooit te vergeten. Een ander weet nog van het super lekkere eten en van het huis een kruskokava, een soort perenlikeurtje.

Maar dan… het hieraan voorafgaande verhaal rond de hoedenzaak Allers – Sistemich, in het dialect van Roermond: ALDER SIESTEMICH is bijna legendarisch. Het roept bij velen mooie herinneringen op. Aan het verhaal dat de ronde heeft gedaan dat de eigenaar een van de dertig zilverlingen in bezit had die Judas heeft gekregen voor zijn verraad. Aan de chique uitstraling van de lederzaak, waar oma's en moeders bij bijzondere gelegenheden inkopen deden. Aan de keurig geklede eigenaren, man en vrouw. Hij ging altijd gekleed in een driedelig pak met een vlinderdasje. Aan de witte papegaai Jakob, overal paraat, thuis, op het werk en als stamgast. Hij floot op mensen die langs de winkel liepen en begroette hen bij binnenkomst. Zijn baas nam hem vaker mee naar het café in de Pollartstraat. De man bestelde dan een pils en een borrel en Jakob stak zijn snavel dan in de drankjes. Dan liep hij te waggelen over de rand van het buffet en zei dan: ”Jakob is zaat, waat is deze Jakob zaat”. Aan hoeden, tassen, beurzen, luxe artikelen, jurken, handschoenen. Aan aankopen als lederen auto-handschoenen, die toen mode waren en een Knirps paraplu. Aan het atelier achter de monumentale trap in de zaak, waar dhr. Allers iconen schilderde. Aan geruchten helaas... dat het stel fout was in de oorlog. Bewoonster Agnes was Duitse van geboorte. Aan hen kleefde het etiket van NSB-ers. Nu zijn dwalingen van alle tijden, het is altijd belangrijk om onschuldigen geen onnodig leed te berokkenen. De juiste balans tussen slecht en goed in het leven in de gaten houden, daar gaat het om.

Het Wiener Café is ook in gedachten gebleven, al was het er niet lang, met uitbater Kurt. In het pandje ernaast was de bar mete ene Cor. Namen die blijven hangen, waarmee het gewone bijzonder wordt.

Waat zal zeen, wat zal er zijn, staat nog in de sterren geschreven. Laat 't Paradies nog tot in lengte van jaren bloeien en groeien is mijn wens. Laat 't Paradies verder geschiedenis schrijven op weg naar de halve eeuw. Ik dank allen die 't Paradies steun hebben toegedragen en dat hopelijk nog tot in lengte van jaren zullen blijven doen.

TEKST: MARIANNE WUMLS-HOVENS